(Stolac, 25.3.2021.) Stolac predstavlja jednu od rijetkih urbanih cjelina u Bosni i Hercegovini koje su sačuvane u svom integritetu, razvijenu kroz nekoliko faza historije. Raspored Stoca, njegova arhitektura i upotreba materijala stavljaju ga u grad grupa osmanskih mediteranskih tipova malih naselja. Zahvaljujući povoljnim prirodnim uslovima – geološkom sastavu, konturama, klimi, hidrografiji i vegetaciji – Stolac i njegova okolina naseljeni su od davnina. Njegova bogata lovišta i druge prirodne blagodati privukle su prahistorijskog čovjeka, a kasnije i brojne druge narode koji su svi iza sebe ostavili mnoštvo dokaza o svojoj materijalnoj kulturi.
Spisak nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine u Stocu je popis nacionalnih spomenika koji se nalaze na području općine Stolac. Na listi nacionalnih spomenika Bosne i Hercegovine za općinu Stolac se nalaze sljedeći spomenici:
- “Begovina” (graditeljska stambena cjelina),
- “Crkva sv. Nikole u Trijebnju” (graditeljska cjelina),
- “Crkva sv. Petra i Pavla sa grobljem, sudačkim stolicama, dvorištem, zidom i pokretnom imovinom u Ošanjićima kod Stoca” (historijska cjelina),
- “Đulhanumina kuća” (graditeljska cjelina),
- “Čaršijska džamija i Čaršija u Stocu” (graditeljska cjelina),
- “Grob Moše Danona sa okolnim prostorom i havrom na Krajšini” (graditeljska cjelina),
- “Hamam na Ćupriji, mjesto i ostaci historijske građevine”,
- “Helenistički grad Daorson u Ošanjićima” (arheološko područje),
- “Javno ljetno kupalište Kupaje u Stocu” (graditeljska cjelina),
- “Korito Bregave sa mlinicama, stupama i mostovima” (prirodno-graditeljska cjelina),
- “Kuća na Luci (Vakuf Hatidže Hajdarbegović)” (stambena graditeljska cjelina),
- “Kuće porodice Behmen u sklopu mahale Behmenluk u Stocu” (stambena graditeljska cjelina),
- “Mejtef Mektebi Ibtidaije” (historijska građevina),
- “Nekropola sa stećcima i nišanima (Stari harem) na Gorici” (historijsko područje),
- “Nekropola sa stećcima na lokalitetu kod Boškailovih kuća (Glavica i Haremi), zaselak Brdo, naselje Hodovo” (arheološko područje),
- “Nekropola sa stećcima na lokalitetu kod Boškailovih kuća (Radan krst), zaselak Brdo, naselje Hodovo” (arheološko područje),
- “Nekropola sa stećcima na lokalitetu Perića njiva u zaseoku Perići, naselje Hodovo” (arheološko područje),
- “Nekropola sa stećcima na lokalitetu Pogrebnice u zaseoku Brdo, naselje Hodovo” (arheološko područje),
- “Nekropola stećaka I i II Boljuni” (historijsko područje),
- “Nekropola stećaka Radimlja” (historijsko područje),
- “Paleolitsko nalazište Badanj u Borojevićima” (arheološko područje),
- “Podgradska džamija (poznata i kao džamija na Mejdanu, džamija u Maloj Čaršiji, džamija Hadži Saliha Bure, Zulfikar-kapetanova džamija i džamija Ali-paše Rizvanbegovića), područje i ostaci historijske građevine”,
- “Stambena graditeljska cjelina Hadži Junuz-age Mehmedbašića”,
- “Stambena graditeljska cjelina porodice Čokljat sa dućanom u mahali Zagrad”,
- “Stari grad Stolac” (historijsko područje),
- “Turkovića kula” (graditeljska cjelina),
- “Uzunovićka džamija (džamija Ismail-kapetana Šarića)” (graditeljska cjelina),
- “Vakuf Zejne Elezović (stambeni kompleks Zejne Elezović, Vakufski dvor)” (stambena graditeljska cjelina),
- “Ćuprijska (Hadži-Alije Hadžisalihovića) džamija, područje i ostaci graditeljske cjeline”,
- “Šarića kuća (Galerija Branka Šotre) u Stocu, sa stalnom muzejskom postavkom” (graditeljska cjelina).
Pregled spominka kulture Stoca a koji su na listi UNESCO-a, listi Centra svjetskog naslijeđa, možete vidjeti klikom na link.